قاسم انوار
قاسم انوار، معین‌الدین، صفی‌الدین علی
- ملیت: ایرانی
- قرن: ۹ (۸۳۸/۸۳۷/۸۳۵-۷۵۷ ق)
صوفى، عارف و شاعر متخلص به قاسم یا قاسمى. معروف به شاه قاسم انوار. وى از خاندان سادات حسینى در تبریز و از پیروان خاندان شیخ صفى الدین اردبیلى بود. در سراب به دنیا آمد. در جوانى به تبریز براى کسب علم رفت و در حلقه ى مریدان شیخ صدرالدین موسى، پسر و جاشنین شیخ صفى الدین درآمد. قاسم انوار از او به عنوان صدر ولایت یاد مى کند. سپس به گیلان رفت و روابط دوستانه اى با جانشینان شیخ زاهد گیلانى برقرار کرد. در ادامه سفرش به خراسان رفت و در هرات مستقر شد و شهرت و مریدان بسیار یافت.
در ۸۳۰ ق به تهمت سیاسى از هرات به سمرقند تبعید شد و چند سال بعد به خراسان مراجعت نمود و در قریه خرجرد جام یا به قولى در قصبه ى لنگر از توابع نیشابور ساکن شد و در همان جا وفات یافت. بنایى به دستور امیر علی شیرنوایى بر مزارش ساخته شده است. گفته اند که چهار سفر پیاده به حج رفته که دو دفعه آن پابرهنه بوده است.
از آثارش: «کلیات» شامل مثنوی هاى: «انیس العارفین»، ۵۸۳ بیت به بحر رمل مسدس، «صد مقام» یا «مقامات العارفین» یا «مقامات السالکین» یا «تذکره الاولیاء» در بیان مقامات و اصطلاحات صوفیه، «بیان واقعه دیدن امیر تیمور» و همچنین قصاید و غزلیات و ملمعات و مقطعات گیلکى و ترکى و رباعیات؛ «رساله سؤال و جواب»؛ «رساله در بیان علم»؛ مثنوى «انیس العاشقین» یا «رساله الامانه».
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج4، ص322.
| شعرشناسی | * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری |
| قالب‌های شعر | *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی |
| سبک‌های شعر فارسی | * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو |
| شاعران پارسی گو: | همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14 |